Bezienswaardigheden in het westen van de Bourgogne

Église Notre-Dame van La Charité-sur-Loire

We lopen allereerst naar de Square des Bénédictins. En dan weten we dus gelijk waar we mee te maken hebben. We hebben te maken met een klooster en kloosterkerk van de Benedictijnse orde. En wel die naar het voorbeeld van Cluny. Een orde die in de 10e eeuw in sneltreinvaart aan populariteit toenam.

Dat kwam vooral door het reactionaire karakter van de orde die eenvoud en spirituele zuiverheid predikte. In een tijd dat de kerk volledig werd geregeerd door de adel en enige vorm van spiritualiteit heel ver te zoeken was. De katholieke kerk was zo corrupt dat er ongeveer elke 3-4 jaar een andere paus was, al naar gelang welke koning of hertog de meeste macht had. Scheiding van kerk en staat was op geen enkele manier aan de orde.

En op het Square des Bénédictins is goed te zien wat de invloed is geweest van deze orde op de bouwkunst. De romaanse architectuur in Frankrijk was voor alles een Cluny-architectuur. Zo invloedrijk is deze kloosterorde op de bouwkunst geweest.

Wat houdt de architectuur van Cluny precies in?

Traditioneel wordt deze bouwstijl verdeeld in 3 fasen (fantasievol Cluny I, II en III genoemd).

De eerste fase was simpel: een éénbeukige kerk.

Cluny II had een driebeukig schip, met in het middenschip een tongewelf, een getrapt koor, een tweetal westtorens met daarvoor, daartussen of daaronder een narthex en in de kruising tussen schip en zijbeuken een vieringtoren.

Cluny III was hierop een meer ingewikkelde variant: rondom het koor en de nevenkoren werden straalkappellen aangebracht, de zijbeuken werden voorzien van torens en er was sprake van een vijfbeukigschip. Ook hier was langzamerhand de eenvoud wat verder te zoeken.

Cluny III in actie

Aan het plein waar we staan is die Cluny III-architectuur goed te zien: we zien meerdere, lage straalkapellen, een hogere kooromgang, een nog hoger koor, de nog hogere zijbeuken en daar bovenuit de achthoekige toren.

Het heeft een schitterende opwaartse beweging tot gevolg. Dit is absoluut één van de mooiste bezienswaardigheden in het westen van de Bourgogne!

De zijbeuken zijn overigens restanten van een kerk die na een brand grotendeels is verwoest en in een Cluny II-stijl was opgetrokken. Die zijbeuken zijn aan de binnenkant ook eenvoudiger van stijl.

Door nog een brand is van het vijfbeukige schip alleen een deel over, waardoor de kerk in twee delen uiteen is gevallen, gescheiden door de Place Sainte-Croix.

Van buiten naar binnen

Via dit plein komen we de kerk binnen, waarbij we eerst onder een poort doorlopen die onderdeel is geweest van de verbrande, vijfbeukige westgevel. Van de torens die daarop hebben gestaan, is er nog eentje over.

Prachtig glas-in-lood

De binnenkant van het oude deel is een lust voor het oog. Gek genoeg dragen de moderne glas-in-lood-ramen daar in grote mate aan bij. Zij werpen prachtige rood, blauw en geel-tinten op de witte zandstenen.

Het koor is ook van de binnenkant prachtig met een geweldige harmonie van een kort op elkaar geplaatste zuilengallerij, een blind triforium en daarboven ronde, schijnbaar op zuilen geplaatste vensters. Dit is quintessential Cluny III.

Straalkappellen

Ook de straalkappellen zijn stuk voor stuk eenvoudig en daardoor bijna ontroerend vormgegeven. Hier en daar voorzien van enkele eenvoudige beelden. Wat een lust voor het oog!

Naar Nevers

Na een goede lunch laten we La-Charité achter ons.

De wijnliefhebber in mij zou wel naar het noorden toe willen. Daar liggen de wijngaarden van de mooie Sancerre en Pouilly-Fumé-wijnen. Prachtige, kruidige witte wijnen.

Wij hebben echter andere plannen en zetten koers richting de hoofdstad van het departement: Nevers. 

Bezienswaardigheden in het westen van de Bourgogne: Nevers

Een stad die in de Romeinse tijd al bloeide, door de ligging aan de Via Agripinna.

Het ligt op een heuvel boven de Loire en heeft daarom een voorname en ook wat strenge uitstraling. Gezien vanaf de brug die de D907 over de Loire recht het hart van Nevers in leidt.

En dat hart is wel enigszins een nachtmerrie met veel kleine, eenrichtingsverkeer straten. Het lukt ons na een paar keer rondom het centrum te hebben gereden, eindelijk te parkeren aan de Allée de la Louee.

3 attracties

De 3 grootste attracties van deze stad liggen dichtbij elkaar. De kathedraal (in dit geval gewijd aan Saint-Cyr en Sainte-Juliette) en het hertogelijk paleis, waarbij de uitsmijter in de vorm van de Église Saint-Étienne wat uit de loop ligt.

Een prachtig voorbeeld van weer de Cluny-romaanse stijl. En in dit geval vooral Cluny II. Met de bouwgeschiedenisles van La-Charité nog vers in het achterhoofd een interessant reisdoel.

Cathédrale Saint-Cyr en Sainte-Juliette in Nevers

We lopen eerst langs de kathedraal. Deze laat ons een allegaartje zien van bouwstijlen. Van romaans tot de renaissance. Aan de binnenkant verrast de kerk met 2 koren. Een prachtig, eenvoudig romaans koor, die aan de buitenkant is de herkennen door Cluny-stijl. En een volop barokkoor.

Harmonieus? Nee, maar lelijk is het zeker niet.

Bezienswaardigheden in het westen van de Bourgogne: het Palais ducal van Nevers

We lopen vervolgens langs het Palais ducal. Dit paleis is vooral aan de buitenkant interessant. Het is gebouwd in de overgang tussen gotiek en de renaissance. En is daarmee een van de eerste paleizen die aan de Loire verrees.

De vensters zijn nog strak-gotisch, waarbij de omlijsting van de vensters al meer frivoliteiten laten zien. 

De trap: een typisch stukje Renaissance

En de middelste toren laat een trap zien die later een zo kenmerkend en centraal onderdeel van de renaissance-bouwkunst in Frankrijk wordt.

Het doet mij in de verte denken aan de prachtige trap in de koninklijke residentie van Blois. Deze centrale toren is ook al veel rijker versierd dan de twee hoektorens.

Uitzicht boven de Loire

We lopen na de buitenkant van dichtbij te hebben bekeken, via de parkachtige tuin richting de Loire. Vanaf het terras boven deze rivier hebben we een mooi uitzicht op de brug, de Loire en achter ons van het paleis.

Zo kunnen we de ligging van Nevers van oudsher ook goed waarderen.

Op naar de Église Saint-Étienne

En dan die mooie Église Saint-Étienne, waarvoor we wat verder moeten lopen. Dat doen we via de Rue Saint-Martin en de winkelstraten Rue François Mitterand en de Place Guy Coquille en vanaf daar de Rue Saint-Étienne.

Op die manier zien we deze kerk eerst vanaf de westkant, met de inmiddels bekend dubbele torens en de narthex. Daar bovenuit steekt de achthoekige vieringtoren en twee hoge zijbeuken.

De kerk staat hier wel wat eenzaam in de wijk en ook op een klein perceel. Dat doet het effect wel wat teniet. Toch is het zeker één van de mooiste bezienswaardigheden in het westen van de Bourgogne.

Cluny II in actie

Wanneer we om de kerk heenlopen, zie we aan de andere kant de opheffende werking van de straalkapelen, de kooromgang, de zijbeuken en de vieringtoren weer terug. Prachtig hoe de aandacht van laag omhoog wordt getrokken.

Eenvoud

Van de binnenkant is het eenvoud wat de klok slaat. Door de strakke toepassing van de stijl leeft het wat minder dan Charité. De kerk heeft in zijn eenvoud van binnen en buiten wel een verstillende werking.

Wat nog opvalt ten opzichte van La-Charité is het feit dat het triforium (de tweede laag boven de open zuilengallerij van het schip) meer opengewerkt is en daardoor minder streng in het leer van Cluny is. Het schijnt dat hier iets doorklinkt van de stijl van de romaanse kerken in de Auvergne.

Afsluiting in Cluny-style

Zo beginnen we en eindigen we deze dag in Cluny-style. En heeft de achtervolging van onszelf heel goed uitgepakt. Die Église Saint-Étienne hebben we toen niet gezien. We hadden 14 jaar geleden eigenlijk ook al hele goede plannen. Maar blijkbaar ontbrak er nog een stukje finesse 🙂

Praktische informatie over bezienswaardigheden in het westen van de Bourgogne

Hier vind je meer informatie over La Charité-sur-Loire en de Église Notre-Dame.

Eten en drinken in La Charité-sur-Loire

De beste plek om te eten in La Charité is de Auberge de la Poule Noire, aan de 9 Place des Pêcheurs. De recensies zijn wat wisselend, maar over het algemeen is het eten hier goed en het restaurant heeft het beste uitzicht in dit stadje: op de kerk vanaf een terras. En het is bovendien gevestigd in een prachtig oud pand. 

Uit eten in Nevers

In Nevers is het best lastig om een goed restaurant te vinden. De stad blinkt niet uit in leuke, bourgondische eetgelegenheden.

Wij hebben wel prima gegeten bij l’Agricole. Dit restaurant heeft een terras aan een druk plein en dat geeft een leuke, stadse dynamiek.

Uit eten in La Charité-sur-Loire

In mijn reisplan voor de Bourgogne geef ik de beste tip om uit eten te gaan in La Charité!

Vakantiehuis in de Bourgogne

We hebben in de buurt in de loop van de jaren op diverse locaties gezeten. Allereerst in een luxe gîte in Thury. De omgeving van Thury is niet heel spannend, meer zoals de Champagne en iets minder Bourgogne. Richting het oosten en de Morvan wordt het snel mooier.

De gîte heeft een karakteristieke uitstraling met aan de voorkant een grote, houten veranda. Er zit een grote tuin bij en bovendien een zwembad! De gîte is te boeken via de volgende link: Gîte Thury.

Hotels in de Bourgogne

Verder hebben wij een paar jaar later op de terugweg in een leuk hotel gezeten, meer in de buurt van Avallon. Het heet Ici m’aime. De kamers zijn leuk vormgegeven, waarbij ze wel wat kaal en niet heel groot zijn. Er zit een zwembad bij het hotel met een mooie binnentuin. Het ontbijt is heel goed. En je kan de meeste avonden fantastisch eten in het restaurant. Een aanrader wanneer je op doorreis bent.

Kamperen in de Bourgogne

Een camping waar we zelf niet zijn geweest eb die we wel op het oog hebben gehad is Au Bois Joli. Een camping met mooie, schaduwrijke plekken en met zwembad. Bovendien hebben ze ook leuke safaritenten en De Waard-tenten die te huur zijn. Kijk ook op Zoover Au Bois Joli.

Voor andere campings meer naar het oosten (in de Morvan) kijk onderaan mijn reisverhaal over Autun en Bibracte.

Informatie over de streek

Klik hieronder op meer informatie over deze streek.