Stadswandeling door het oude Antwerpen

Vrijdagmarkt

We starten onze wandeling op de Vrijdagmarkt. Daar hebben we een erg leuk appartement betrokken voor een aantal dagen.

In de hoek van het plein zit het mooie pand van het Plantin-Moretus Museum. Die we morgen nog willen bekijken. En waarover je meer leest in mijn blog over de musea van Antwerpen.

Sint-Anna’s tunnel

Langs het museum lopen we het Vrijdagmarktstraatje in. Om rechtsaf de Steenhouwersvest op te lopen. Deze brengt ons al snel bij de Sint-Jansvliet.

Hier zit de ingang van de tunnel die voetgangers aan de overkant van de Schelde kan brengen.

We hebben nog heel wat kilometers voor de boeg vandaag. Die tunnel laten we daarom even links liggen. Wij lopen ’t Zand in. Om zo via de Ernest van Dijckkaai bij Het Steen te komen.

Een wat troosteloze boulevard in deze februarimaand. Hoewel hier in de zomer van alles georganiseerd wordt.

Het Steen

De burcht die nu voor ons opdoemt, doet in tegenstelling tot de boulevard niet saai aan. Hier een vesting voor ons met prachtige torens. Zoals je zelf een kasteel zou tekenen. Hoewel de steen wat grijzig is.

Ooit was op deze plek een landtong. Perfect geschikt om de doorgang door de Schelde te bewaken. En tegelijkertijd de stad die daarachter lag.

In de 9e eeuw ontstond hier al een kleine, versterkte nederzetting. Die in de 11e eeuw vermoedelijk van een stenen muur werd voorzien. Waar tegenaan een vierkant gebouw werd geplaatst.

Poort

In de 13e eeuw werd het gebouw een toegangspoort tot de burcht Antwerpen. Waarin allerlei instanties waren gehuisvest.

In de 16e eeuw werd het gebouw onder Karel V grondig verbouwd. En verwierf het de naam ‘s-Heeren Steen. Vandaar…

Tegenwoordig doet het dienst als VVV. En wordt er een goede introductie op de stad gegeven. Een perfect startpunt dus voor een stadswandeling door het oude Antwerpen.

Neogotisch

De vesting is in de 19e eeuw nog een keer grondig verbouwt. Toen werden de kades langs de Schelde strak getrokken. Moest er een deel worden afgebroken. En werd er een neogotisch stuk aangezet.

Het geeft het gebouw een imposante aanblik. Meer kasteel dan poortgebouw.

Het doet daarmee denken aan allerlei andere prachtige vestingen en kastelen die in deze tijd door West-Europa heen zijn gebouwd. Zoals Haut-Koningsbourg in de Elzas, Cragside in de Engelse streek Northumberland en de meest recente aanbouw van Dunrobin Castle in de Highlands van Schotland.

Vleeshuis

Vanaf het bordes van Het Steen zien we het mooie en oude Vleeshuis al liggen. Daar lopen we via de Palingbrug naartoe.

Het huis is hier 500 jaar geleden neergezet door het oudste gilde van de stad. Het vleeshouwersgilde. Die hadden hier hun gildehuis. En ook hun verkoophal.

Het is een typisch Vlaams, laatgotisch gebouw. Zoals we dat bijvoorbeeld ook gezien hebben aan de Steenhouwersdijk en Rozenhoedkaai in Brugge.

Tegenwoordig doet het huis dienst als museum voor muziek en muziekinstrumenten.

Ruckersplaats

Tegenover het Vleeshuis lopen we onder de boog van het Ruckersplaats door. Dit is een stuk moderne stadsontwikkeling. Die bijzonder geslaagd is. Een modern intermezzo tijdens deze stadswandeling door het oude Antwerpen.

Hier zijn in vrije strakke architectuur de oudere panden van Antwerpen en de middeleeuwen nagebootst. Met een moderne interpretatie. Met het Vleeshuis op de achtergrond is het effect buitengewoon mooi om te zien.

Via de Lange Doornikstraat lopen we deze plaats weer uit. Om daarop rechtsaf te slaan.

Stadshuis van Antwerpen

We lopen vervolgens de Braderijstraat in. Hier zal het vlees van de vleeshouwers wel gebraden zijn…

We krijgen hier zicht op de zijkant van het stadhuis van Antwerpen. Het lijkt vanaf deze kant een soort pagode. En dat is bijzonder voor een gebouw uit de Renaissance.

Vanaf de Grote Markt is te zien dat een groot deel in deze stijl is gebouwd. Hoewel het vanwege de vele verbouw- en herstelwerkzaamheden ook voor neoklassiek door zou kunnen gaan.

De zijvleugels van het in de 16e eeuw, gebouwde kolos is streng Renaissance-stijl. Het middelste deel wijst duidelijk al vooruit richting de barok. Met z’n marmeren kolommen en overdadige versieringen.

Brabo-fontein

Voordat we ons laten overspoelen door de overdaad van de Grote Markt, richten we ons eerst op het beeld dat hier midden op het plein staat. Dit beeld symboliseert Brabo die de hand van de reus Antigoon afhakt.

Deze reus hakte volgens de mythe onwillige tolbetalers de hand af, wanneer zij zonder betaling de Schelde over wilden.

Volgens de legende zou Brabo de hand in de Schelde hebben geworpen. Hoewel de meningen daarover verschillen.

Hoe dan ook is Brabo het symbool van Antwerpen geworden.

Stadswandeling door het oude Antwerpen: Grote Markt

We keren ons nu helemaal om, om al het moois rondom en op de Grote Markt te bekijken.

De Grote Markt is net buiten de middeleeuwse stadskern ontstaan. En was in eerste instantie het plein waar jaarmarkten en dergelijke plaatsvonden.

In de uitbreiding van de stad, bouwden de gilden hier hun gildehuizen.

Gildehuizen

De gildehuizen zijn bijna stuk voor stuk prachtig om te zien. Ze zijn bovendien nog vele malen hoger dan de gildehuizen langs de leien van Gent.

Het is een schitterend plein. Waarvan het effect nog wordt versterkt door de enorme kathedraal die er bovenuit toornt aan de zuidwest kant.

Nello en Patrasche

Nadat we al dit moois in ons hebben opgenomen, lopen we via de Maalderijstraat naar de Handschoenmarkt. Waar de kathedraal staat.

Eerst passeren we dan nog het ontroerende beeld van Nello en zijn hond Patrasche. En beeld met een verdrietig verhaal als achtergrond.

Over een arme jongen die samen met zijn gevonden zwerfhond probeert te overleven in een moeilijke wereld. Van volwassenen die het allemaal beter weten. En hem van zijn geluk afhouden. Om uiteindelijk te sterven voor de kathedraal waarbinnen de werken van zijn voorbeeld Rubens zijn te vinden. Met zijn hond in zijn armen.

Kathedraal van Antwerpen

Op onze stadswandeling door het oude Antwerpen staan we nu oog in oog met de schitterende kathedraal van Antwerpen. Waarover je meer kunt lezen in mijn blog over de musea van Antwerpen.

Hendrik-Conscienceplein

We lopen aan de noordkant van de kathedraal de Torfbrug en de Kaasrui in. Zo komen we op de Wijngaardstraat die ons op het Hendrik Conscienceplein brengt.

De naamgever van dit plein is de bibliotheek die hier aan de zuid- en westkant staat. In dit gebouw is vooral de Nottebohmzaal bezienswaardig. Een prachtige, oude bibliotheek zaal met mooie, houten boekenkasten en gallerijen.

Helaas is de bibliotheek vandaag gesloten. Dus wij laten het even voor wat het is.

We werpen wel een korte blik in de Sint-Carolus Borromeuskerk. Die ook op dit plein staat.

Een barokke kerk met een oogverblindend, wit interieur. Volgeladen met kunstschatten van Rubens.

Voor de liefhebber van barok en Rubens een aanrader! Ik vind persoonlijk de rijke gotiek van de kathedraal mooier.

Handelsbeurs

Via de Wijngaardbeurs en de Sint-Katelijnevest komen we nu in een wat minder fraai deel van Antwerpen terecht. Hier zijn duidelijk nog rotte kiezen te vinden in het redelijk gave gebit van het centrum van deze stad.

Wij willen alleen via de Lange Nieuwstraat en de Borzestraat in de Handelsbeurs terecht komen. En aangezien dit een doodlopende straat is, is het even niet anders…

Overigens zou je hier met een omweg via de Keizerstraat bij het Snijder en Rockox-huis kunnen komen. Lees daarvoor mijn blog via de link. Dan kan je via de smalle Paternosterstraat schuin oversteken richting het andere deel van de Borzestraat.

Neogotiek

De handelsbeurs op deze plek is in de basis al 5 eeuwen oud. In de 19e eeuw verwoestte een brand echter het oorspronkelijke, gotische gebouw. Bijna direct werd besloten tot wederopbouw. We schrijven dan 1858.

Pas in 1872 wordt het gebouw opnieuw opgetrokken. In de voor die tijd kenmerkende neogotische stijl. Er is echter tegelijkertijd besloten om staal toe te passen in het ontwerp. Een voor die tijd revolutionaire stap.

En het resultaat daarvan is verbluffend.

Outside-in

Aan de buitenkant is daar niet zoveel van te zien. Het zou zomaar een kerk of kasteel uit de 16e eeuw kunnen zijn. En de entree is ook wat vreemd. Ergens aan de zijkant moeten we een trap op.

Dat brengt ons bij de balie en kassa van het complex. We mogen op zich wel een kijkje nemen op het balkon van de beurs. Echter, wanneer we verder willen, moeten we betalen voor de tentoonstelling. Dat blijkt er eentje over Anton Corbijn te zijn. Dat vinden we geen straf. Dus we betalen grif.

Even later staan we ons te vergapen aan de prachtige constructie van het interieur. Een mooi samengaan van neogotiek in steen die bijna Spaan-gotisch aan doet. En de gekleurde staalconstructie die vooruitwijst naar de Art Nouveau uit de jaren 30 van de 20e eeuw.

Stadswandeling door het oude Antwerpen: de Meir

Nadat we de tentoonstelling vluchtig hebben bekeken, lopen we terug richting de Lange Nieuwstraat. Om via de Sint-Katelijnevest de Meir op te lopen.

Dit is de bekend en brede winkelstraat van Antwerpen. Ontstaan vanuit de drooglegging van een stuk open water aan de kant van de Huidevettersstraat in de 13e eeuw. Waar vermoedelijk de naam ook vandaan komt. Van ‘Meere’.

Al snel werd deze Meir verder uitgebreid richting De Wapper. En vervolgens nog enkele stukken richting oosten in de jaren daarna.

Wapper

Al snel ontwikkeld de straat zich tot de plek waar de gegoede burgerij en de aristocratie woont. In de 19e eeuw worden deze oude panden successievelijk afgebroken. Om plaats te maken voor stadspaleizen in allerlei neo-stijlen. Vaak eigendom van banken en handelsbedrijven.

Aan de rechterkant staat vlak voor de Wapper het Paleis op de Meir. Het voormalige, koninklijke paleis. Die in dezelfde 19e eeuwse, flamboyante stijl is opgetrokken.

Wij slaan diezelfde Wapper in, omdat we hier op dit moment niet zijn om te winkelen. We willen deze stadswandeling door het oude Antwerpen verfijnen met een bezoek aan het Rubenshuis.

Helaas blijkt dit museum gesloten vanwege verbouwing. Dat is jammer, want net als het Plantin-Moretus en het Rockox-Snijderhuis is het een verzameling prachtige, oude stadsvilla’s.

Groenplaats

Het is nu even meters maken. Via de Groenplaats, Orgelstraat (met rechts de Bourla-schouwburg) en de Komedieplaats komen we in de Huidevettersstraat. Waar dus ooit de stadsbewoning ophield. Toen de Meir nog een Meere was.

We lopen nu richting Groenplaats. Vanaf hier hebben we schitterend uitzicht op de gehele zuidgevel van de kathedraal.

Hier is te zien hoe een prachtige lantaarnvenster op de viering is geplaatst. Die aan de binnenkant ook een schitterende lichtinval geeft.

Met daar bovenop een ui-vormige toren. Waar het koor bijna apart achter lijkt te staan.

Vlaeykensgang

We hebben vandaag nog één doel. Om via de Reyndersstraat in de Pelgrimstraat te komen. Richting het einde van deze straat zit de Vlaeykensgang aan de linkerkant.

Een mooi, smal en oud straatje tussen hier en de Oude Korenmarkt. Hier zet je een stap terug in de 16e eeuw. Met oude huizen. En heel veel sfeer.

Terug

Nadat we in de Oude Korenmarkt weer in de 21e eeuw zijn aangekomen, lopen we via de Hoogvest en de Heilige Geeststraat terug naar de Vrijdagmarkt. Om zo deze stadswandeling door het oude Antwerpen af te sluiten.

Het is duidelijk dat Antwerpen een aantal schitterende bezienswaardigheden heeft. Aaneengeregen door overwegend mooie straten en straatjes. En dat nog eens gecombineerd met een aantal prachtige musea. Maar daarover meer in mijn andere blog!

Praktische informatie over de Stadswandeling door het oude Antwerpen

Deze wandeling duurt qua nettowandeltijd een kleine 1,5 uur. En is gemakkelijk uit te breiden met allerlei musea die langs of op de route liggen. Lees daarvoor mijn andere blog over de musea van Antwerpen.

Vooral aan te raden zijn in volgorde van de route Rockox-Snijder-huis, Handelsbeurs (mocht daar een leuke tentoonstelling zijn), Rubenshuis en tenslotte het Plantin-Moretus-museum aan de Vrijdagmarkt. Het stadhuis is eventueel met een gids te bezoeken. Klik daarvoor op de link.

Vanzelfsprekend kan je ook de tijd nemen om te winkelen aan en rondom de Meir.

En vergeet ook niet om lekker te lunchen! Kijk daarvoor verderop.

Hieronder vind je op alfabetische volgorde de route op de interactieve kaart.

Uit eten in Antwerpen langs de stadswandeling door het oude Antwerpen

Een erg leuke en relaxte plek is Het Elfde Gebod. Een extravagant bruin café waar je ook lekker kunt eten. Het is de thuisbasis van het gelijknamige biermerk.

‘Gij zult genieten!’ is hun devies. En dat kan je hier. Zeker ook van de service. Wat zijn we hier goed en leuk geholpen! Het ligt aan de Torfmarkt aan de kant van de kathedraal. Zie ook het kaartje hierboven bij letter L. De website is op dit moment niet toegankelijk.

Een totaal andere ervaring hadden we bij Bia Mara. Een Iers restaurant. Waar je ontzettend, goede Fish & Chips kunt eten. In een authentieke pub-sfeer.

Verwacht niet teveel van de service. De bediening is wat kort van stof. Het eten is het wel waard! Het ligt vlakbij de Grote Markt. Het is letter M op het kaartje hierboven.

Weer een totaal andere ervaring is het RAS. Restaurant aan de Schelde. Met een magnifiek uitzicht over deze rivier. Dit is een wat chiquer restaurant.

De Belgen nemen ook naar dit soort restaurants gewoon hun kinderen mee. Dus voel je met kinderen niet opgelaten. Het is wel wat meer haute cuisine. Wellicht überhaupt wat minder geschikt voor kinderen… Gewoon lekker met z’n tweeën doen! Reserveer aan het raam! Zie letter N.

Overnachten in Antwerpen

Wij hadden een fantastisch appartement aan de Vrijdagmarkt. A-Place. Hier zijn op meerdere verdiepingen meerdere en verschillende appartementen. Wat ons betreft bijna een 10. Een leuk en mooi interieur en van alle gemakken voorzien.

Helaas hadden wij twee avonden in ons appartement op de eerste verdieping last van het geluid van de bar beneden. Dit was bekend bij de eigenaar en zij zou na ons verblijf ook weer met ze in gesprek gaan. Boek dus voor alle zekerheid op de 2e verdieping of hoger! Letter A op het kaartje hierboven is de Vrijdagmarkt.

Een andere, prachtige optie is de Botanic Sanctuary. Een klooster dat is omgebouwd naar een hotel. Met een zwembad en meerdere, goede restaurants. Van alle gemakken voorzien dus! Het ligt wat meer aan de zuidkant van het oude centrum. Zie letter O op het kaartje.

Informatie over Antwerpen

Nog meer informatie over Antwerpen vind je hieronder via de Handige Links.