Stedentrip naar Den Bosch

Stadswandeling door Den Bosch

En zo staan we ook meteen middenin de historie van deze oude stad. Deze stad moest worden versterkt. Want het was belangrijk. Gegroeid vanaf de 12e eeuw doordat het één van de hoofdsteden van het Hertogdom Brabant was. Grofweg gelijk aan de huidige provincies Brabant van zowel België als Nederland.

Het werd vervolgens ook aangewezen als bisdom, waarvan de Sint-Jan het belangrijkste, zichtbare uitvloeisel is. En groeide zo uit tot de tweede stad na Utrecht van de noordelijke Nederlanden.

Stedentrip naar Den Bosch: De Citadel

De stad was daarom in de 80-jarige oorlog van groot, strategisch belang. En bovendien ook moeilijk om in te nemen. De bijnaam van Den Bosch was in die tijd niet voor niets ‘moerasdraak’.

Het lag namelijk tussen de moerassen. Waarvan de Moerputten er één van was (daarover verderop meer).

In 1629 werd dit toen katholieke bolwerk ingenomen door Prins Frederik-Hendrik. Stadhouder en prins van Oranje gedurende een groot deel van de 80-jarige oorlog. Hij liet de stad verder versterken en zo ontstond deze citadel.

Water

We lopen vanaf de Diezerbrug naar beneden om over de loopbrug het fort in te lopen. Het is een rustige plek. En leuk om rond te lopen.

Aan de zuidwestkant hebben we zicht op de enorme hoeveelheid water die op deze plek samenkomt. Dat van de Zuid-Willemsvaart en de Dieze. En die deze stad lange tijd veilig heeft gehouden rondom haar muren.

Een plek waar de komende jaren overigens een stedelijke jachthaven zal verschijnen. Net wat verder naar het westen in de buurt van de Verkadefabriek. Dat oude industriële erfgoed van de koekjesfabriek is op dit moment een culturele hotspot.

Oude stad

We lopen aan de zuidoostkant de Citadel uit (tegenovergesteld aan waar we binnenkwamen). En lopen langs de Zuid-Willemsvaart richting de brug van de Citadellaan. Deze steken we over richting centrum en slaan daar de Jan Heinsstraat in.

(Onderaan de blog bij Praktische informatie vind je overigens een overzichtskaartje van de route die ik hier beschrijf!).

Om vervolgens het Water- en Vuurplein en de Orthensestraat in te lopen. Naar mate we dichterbij de Pensmarkt komen, is goed te zien dat Den Bosch een oude stad is. We passeren veel oude stadswoningen met trapgevels en andere, historische gevel.

Stedentrip naar Den Bosch: De Dieze

Zo komen we bij de Ruische Poort (dat is een straatje…) en slaan deze links in. Onder de poort door. Omringd door nog meer prachtige huizen en gevel.

Op de Achter de Tolbrug lopen we deze rechts in. Links passeren we even later het Burgemeester Loefplein. Dat ons na het relatief nieuwe winkelcentrum van deze stad zou kunnen brengen: de Arena.

Dat laten we even links liggen. Wij zijn meer op zoek naar de mooie plekjes in deze stad. En shoppen kan in deze Corona-tijd toch niet.

Rechtdoor gaat het richting waar de straat ook het Burgemeester Loefplein wordt. En verderop met een lichte bocht naar rechts in het Herman Moerkerkplein. Links ligt dan het Rozemarijnstraatje dat ons met een trap aan de oevers van De Dieze brengt.

Richting de Sint-Jan

Onderaan de trappen kunnen we een vlonder oplopen die ons langs het uiteinde van de Korte Waterstraat in de Gasthuisstraat brengt. Via de laatste lopen we richting de Hinthamerstraat. En slaan deze drukke winkelstraat links in.

Even verderop zien we de mooie gevel van het oude Cinema Royal. Tegenwoordig in gebruik als Zeeman. Een gevel uit de jaren 20 van de vorige eeuw met Art Deco-invloeden.

De Hinthamerstraat brengt ons verderop bij dat prachtige monument van Den Bosch: de Sint-Jan.

Stedentrip naar Den Bosch: Sint-Janskathedraal

Voor Nederlandse begrippen is dit een uitermate bijzonder gebouw. We kennen weinig echt hooggotische kerken in ons land. Veel beroemde kerken zoals de Westerkerk in Amsterdam en de Sint Bavo in Haarlem zijn later ontstaan. Of na de Reformatie in een andere stijl gebracht.

Dit, dit is een echte gotische kathedraal waarvan we de gelijken alleen in Frankrijk of Engeland hebben gezien.

Wat een machtig bouwwerk. Zo breed dat het ook bijna niet goed op de foto is te krijgen.

Interieur

In het interieur valt de eenheid in stijl op. Dit is geen kerk die in diverse bouwperiode is aangepast of veranderd. En die gelukkig ook niet getroffen is door brand. Zoals velen van zijn evenknieën.

Het is een machtig schip met prachtige spitsgewelven en voorzien van allerlei stenen ornamenten. Een genot om dit in Nederland te kunnen aanschouwen!

Weer die mooie Dieze

De In den Boerenmouw brengt ons aan de noordkant van de kathedraal over De Dieze. En via de Jeroen Boschtuin (is ook een straatnaam…) komen we zo bij de Zusters van Orthenpoort.

Daar kunnen we net nadat we de poort uit zijn, aan de linkerkant weer zo’n leuke vlonder pakken om langs De Dieze te wandelen. Het uitzicht is hier prachtig, omdat we vanaf hier onder een heleboel Dieze-bruggen kunnen doorkijken. Een soort Droste-effect.

JHeronimus Bosch Art Center

Bij de kruising van de Hinthamerstraat, klauteren we weer omhoog naar de brug en lopen we het centrum uit. Om direct weer rechtsaf te slaan.

De Monseigneur Prinsenlaan in. Dit brengt ons bij het JHeronimus Bosch Art Center (zie onder Praktische informatie). Een centrum voor kunst.

Genoemd naar deze illustere burger van Den Bosch. Schilder in de Nederlandse Rennaissance. Bekend van het Laatste Oordeel en de Tuin der Lusten. En ingehuurd door onder andere Philips de Schone, hertog van Bourgondië.

In dit centrum kunnen we ook meer over de schilder te weten komen. Door Corona is het natuurlijk allemaal niet open… Het centrum zit in de voormalige Sint Jakobskerk.

Sint Jacobshof

We lopen het Art Center voorbij en duiken nog even een doodlopende straat richting Dieze in. Die is toch overal mooi hier in het centrum.

Aan het einde van de Prinsenstraat ligt de mooie Sint Jacobshof. Toegankelijk via de poort met ribgewelven. Een voor Nederlandse begrippen vrij jong hofje uit 1931. Heel anders dan de oude hofjes van Haarlem. Niet minder mooi!

Groot Tuighuis

We lopen weer terug uit het hofje langs de achterkant van het Art Center. En duiken rechts de Bethaniestraat in. Daar komen we direct oog in oog te staan met het Groot Tuighuis. Ofwel de Oude Sint Jacobskerk. Ten opzichte van de nieuwe variant waarin het Art Center gehuisvest is.

Het Groot Tuighuis doet dienst als centrum voor archeologie van Den Bosch. Hier kunnen we zien hoe Den Bosch er vroeger en nog veel vroeger uit zag. Maar ook in dit geval geldt: helaas kunnen we vandaag niet naar binnen (kijk verder onder Praktische informatie!).

Parade

Aan het einde van Bethaniestraat lopen we de Hekellaan op naar rechts. En slaan meteen de Papenstraat weer in. En lopen zo over de Dieze het centrum weer in. Via de Chloorstraat zijn we terug bij de Sint-Jan. En we kunnen van deze kant wat betere foto’s maken van deze machtige basiliek.

Achter de Sint-Jan lopen we over de Parade naar de Lange Putstraat. Een gezellig, oud straatje met restaurants in oude panden.

We slaan aan het einde hiervan de Verwersstraat in. Aan deze straat ligt het Noordbrabants Museum. Een aanrader!

Om via het Oud Bogardenstraatje en de Beurdsestraat wat hedendaagse architectuur te bewonderen.

Hier hebben ze op een mooie manier een nieuw wijkje gebouwd. Met ode aan de oude stadwoningen met een moderne twist.

Kruisbroedershof

Via de Weversplaats en het Oude Hulst in het verlengde daarvan, slaan we rechts de Prins Bernardstraat in. Daar steken we de parkeerplaats over, om tussen de panden door op de Keizerstraat uit te komen.

Deze slaan we links in. En slaan vervolgens rechts de Sint Jorisstraat in. Hier krijgen we weer uitzicht op mooie andere mooie gebouwen. Tenminste wanneer we de Kruisbroedershof links inslaan. Met achter de panden zicht op de Sint Catherinakerk.

Uilenburg

We slingeren nu de Kuipertjeswal naar rechts en de Vughterstraat naar links in. En duiken links en rechts wat mooie steegjes in. Om het Katerstraatje definitief uit te lopen naar de Westwal.

Die lopen we rechts uit tot de Berewoutstraat. Om vervolgens in de mooie Uilenburg te komen.

Hier staan links en rechts mooie panden. Zowel oud en nieuw. En wat is het mooi dat de Dieze hier zo prachtig doorheen stroomt!

Korenbrug

We komen zo middenin het centrum terecht. Waar gelukkig wat kroegen open zijn voor koffie en lunch.

We lopen met de lunch de Korenbrugstraat uit richting het westen. Om zo bij de Sint Janssingel te komen. Daar kunnen we langs de Dieze onze lunch heerlijk opeten.

Brede en Smalle Haven

Deze stadswandeling heeft nog een mooi toetje in petto in de vorm van de prachtige oude haven van Den Bosch. Daar komen we vanaf de Sint Janssingel door rechtsaf te slaan op de Vismarkt en direct de volgende weer links.

Een prachtig, bijna Zeeuws stadsgezicht wat we hier voorgeschoteld krijgen. Dit zijn de Brede en Smalle Haven. Waarlangs we op ons gemak lopen. Om even verderop een steegje naar links te pakken naar de Buitenhaven.

En met de gelijknamige brug lopen we over de Dieze naar de Diezerbrug en zijn we terug bij de Citadel.

Historie

Het moge duidelijk zijn dat ik overtuigd ben geraakt van de enorme charmes van Den Bosch. Wat een rijke historie heeft deze stad! En wat laat deze zich op veel punten in het centrum nog zien. Bovendien is er ontzettend veel te doen in deze stad. Kijk daarvoor verder onder Praktische informatie!

Stedentrip naar Den Bosch: wandeling door de Moerputten

Ik wil die beruchte moerassen van Den Bosch wel een keer zien. Die waarvan het de naam Moerasdraak krijgt. Zo staan we in november, op een winderige dag in Den Bosch.

Waar we eerst heerlijk eten bij eetcafé Buurt. Een leuk, relaxed restaurant. Met een goede kaart, veel bier op de kaart en verrassend lekker eten.

We zitten hier meteen aan de goede, westkant van de stad. Daardoor staan we een klein kwartiertje later op de parkeerplaats van Natura 2000-gebied de Moerputten.

Oude sporen

Het pad dat we vandaag gaan wandelen, loopt voor een deel over de oude spoorbrug van het moeras. Destijds een hoogstandje van engineering, omdat het niet makkelijk was om in de 19e eeuw met veel staal een brug door het moeras te leggen.

Alle rails is weggehaald. Wat overgebleven is, is de oude spoordijk en een spoorbrug.

We klimmen daarom eerst de oude spoordijk op. En het eerste stuk is vanwege de historie van dit pad rechttoe-rechtaan. De variatie zit in de vegatatie. Vooral wanneer we langzaam een bos inlopen.

Rechts zien we al een voorproefje voor straks: er lopen hier allemaal paden door het oude moeras. En deels over vlonders! Superleuk voor kinderen dus.

Spoorbrug

Even verderop zien we door het bos al glimpen van de oude spoorbrug.

We kunnen vóór de brug niet meer op het uitzichtpunt komen. Deze is vanwege renovatie niet begaanbaar.

Deze spoorbrug hier op deze plek is een bijzondere ervaring. Net of we in een film terecht zijn gekomen waar een deel van de beschaving en gebouwen is verdwenen.

Het uitzicht is naar alle kanten prachtig.

Bos

Even later laten we de brug weer achter ons. We kijken eerst nog terug naar dat mooie plaatje. Prachtig!

We duiken nu weer een bos in en verderop volgen we de route linksaf. Het is ook mogelijk hier door te lopen naar een theetuin (zie onder Praktische informatie).

Weide

Wanneer we verderop naar het zuiden afbuigen, hebben we mooi uitzicht over de velden. Het pad begint hier wel wat saai te worden. En met de stevige, koude wind, is het doorbijten.

Na ongeveer 1,5 kilometer komen we weer vlakbij de Deuterseweg. Hier kunnen we het weiland weer in en begint weer wat meer afwisseling.

De vlonderpaden in de Moerputten

En dan lopen we het moerasbos in. En dat is een geweldige ervaring. Een lang vlonderpad waar geen einde aan lijkt te komen. Vooral omdat we door de bochten en het moeras aan beide kanten niet weten waar we heen gaan.

Terug op de spoorbrug

Wanneer we weer de spoorbrug oplopen, zien we dat het Halve Zolenpad voor kleine kinderen even verderop van de gele route afbuigt.

Dat willen we ook proberen! En worden vervolgens nogmaals verrast door wat vlonderpaden.

Een leuke toegift. Waardoor we ook zomaar terug bij de auto zijn!

Praktische informatie voor een stedentrip naar Den Bosch

Stadswandeling door Den Bosch

Parkeren voor deze stadswandeling kan je het beste op 2 plekken doen. De eerste is bij de Verkadefabriek aan de Tramkade. Vanuit daar steek je de Diezerbrug over om bij de Citadel te komen.

Of langs de Van der Does de Willeboissingel of de Havensingel. Deze loop je in noordelijke richting uit om bij de Diezerbrug en De Citadel te komen. Deze twee singels liggen in de buurt van de restaurants die ik hieronder aangeef als tips voor het avondeten.

Hieronder vind je een kaartje van de wandeling. Bovenin begint het bij de groene marker. Op sommige plekken weet het kaartje niet dat je ergens doorheen kan lopen, zoals bij De Citadel. Dan gaat de route er omheen.

De route is dus ongeveer 7 kilometer. Qua nettolooptijd is het ongeveer 1,5 uur. Dus je hebt ook alle tijd om bijvoorbeeld het Noordbrabants Museum of iets anders te bezoeken tijdens de route.

Hieronder sta ik in de volgorde van de wandeling even stil bij de verschillende activiteiten die je verder nog kan doen in de stad.

De Citadel

Klik op de link wanneer je wat meer wilt weten over de poorten en vestingwerken van Den Bosch.

Verkadefabriek

In de Verkadefabriek zitten diverse culturele voorzieningen. Waaronder een bioscoop, theater en eetgelegenheden. Klik voor meer informatie op de link.

Sint-Janskathedraal

Via de link van de Sint-Janskathedraal vind je meer informatie over deze kathedraal en de openingstijden.

Jheronimus Bosch Art Center

Klik hier voor het programma en de tentoonstellingen van het Jheronimus Bosch Art Center. Het Art Center is ook specifiek gewijd aan zijn naamgever. En daarom op zich al interessant om te bekijken.

Groot Tuighuis

Kijk voor meer informatie over dit archeologisch centrum gewijd aan het erfgoed van Den Bosch via de link. Op de foto’s van dit centrum staan kinderen, dus het zou ook voor kinderen leuk kunnen zijn… Ik denk meer nog dan het Jheronimus Bosch Art Center leuk om even met kinderen naar binnen te gaan.

Noordbrabants Museum

Dit museum is een aanrader en heeft mooie, wisselende collecties. En ook een leuke vaste tentoonstelling. Kijk op Noordbrabants Museum.

Varen over de Dieze

Het is ook mogelijk om over de Dieze te varen. Klik op de link voor meer informatie over een rondvaart. Via deze link kan je ook sloepen huren om zelf over de Dieze te varen.

Beide zou ik graag nog een keer willen doen!

Stedentrip naar Den Bosch: Wandeling in de Moerputten

Voor de wandeling bij de Moerputten kan je parkeren aan de Deutersestraat. Dit is vlak bij het Jeroen Bosch-ziekenhuis in Den Bosch. Hieronder vind je daarvan een kaartje.

Hieronder vind je vervolgens ook het kaartje van de route, zoals deze aan het begin van de wandeling staat aangegeven. De Bruggenroute is 5 kilometer. Het Halve Zolenpad 1,8. Je kan ze ook combineren. De laatste is voor kleine kinderen leuk en voldoende avontuurlijk, omdat hierin alle vlonderpaden liggen.

Uit eten in Den Bosch

Wij hebben net buiten het centrum heerlijk gegeten bij Buurt. Vanaf het station is dit restaurant goed bereikbaar en ook vanaf de zuidwestkant van het centrum. Het kan dus goed als uitpunt van de wandeling dienen, wanneer je de auto hier in de buurt hebt geparkeerd. Of wanneer je naar de Moerputten wilt.

In de buurt van de Sint-Jan is Pilkington een erg leuke plek om goed te eten. Of om gewoon thee of koffie te drinken met wat lekkers. Het heeft een erg leuke, Engelse uitstraling.

Overnachten in Den Bosch

Op een uitstekende plek voor de stadswandeling en de Moerputten ligt Bossche Suites No. 2. Een plek om luxe te overnachten. Ook voor een gezin. De kamers zien er echt geweldig uit. Er zijn ook appartementen te boeken.

Dicht hier in de buurt ligt Hotel Julien. Ook een hotel met hele mooie kamers.

Informatie over Den Bosch

Via de Handige Links hieronder vind je meer informatie over Den Bosch.