Korte stedentrips in Toscane: de strijd der stadstaten

Vakantie in Italië, Vakantie in Toscane
Stedentrip in Italië Vakantie met mooi weer De mooiste stranden van West-Europa Kamperen in Italië Vakantie met tieners Vakantie met jonge kinderen

Macht. Daar gaat dit reisverhaal over. Niks meer en niks minder. Met als gevolg: een bloeiende cultuur. Ego’s die willen laten zien dat ze het goed voor elkaar hebben. En daarom groter en hoger willen bouwen. Is die van de andere stad groter? Dan moet die van ons nog groter! De oorzaak is niet fraai, het resultaat wel! Dit is de strijd der stadstaten. Dit is mijn verhaal over drie korte stedentrips in Toscane.

Vakantie in Italië: de ontelbare torentjes van San Gimignano

Florence en Siena

Dit is het verhaal van twee steden. Allebei gelijk in aanzien. In het mooie Toscane, waar dit verhaal zich afspeelt.

Het gaat over Florence en Siena.

Waarbij dit verhaal niet over Florence zelf gaat. Wel over twee stadjes die er voor kozen om de hulp van Florence in te roepen: Volterra en San Gimignano. En daar tegenover: Siena. 

Naar Praktische informatie over Volterra, San Gimignano en Siena

 

Korte stedentrips in Toscane: het mooie Volterra!
Ah, die mooie Italiaanse stadjes!

De geschiedenis van de stadstaten in Toscane

We gaan daarvoor eerst een stuk terug in de geschiedenis. De meeste steden en stadjes sloten in de 12e en 13e eeuw een commune.

Wat is een commune?

Een commune was een verbond tussen de plaatselijke adel en de lokale kooplieden in Italië. Met als beroemdste voorbeeld het geslacht Di Medici. Vaak bedoeld om de macht van de bischop en de paus aan banden te leggen.

Commune, Popolo en Priori

De commune had een door het volk (Popolo) gekozen democratisch bestuur dat Priori heette. Vandaar ook dat de meeste centrale pleinen in Italië de toevoeging Priori of Popolo hebben.

De vorming van de communes had een grote economische en culturele groei tot gevolg. De schaduwkant was veel interne strijd.

Welfen en Ghibellijnen

Strijd, meestal tussen keizerlijk gezinden (Ghibellijnen) en pauselijk gezinden (Welfen). Vaak was dit ook een strijd langs de lijn van de oude adel en de burgerij/kooplieden.

Soms werd voor het beslechten van hevig oplopende geschillen de hulp ingeschakeld van een externe stad. En dat waren vaak de grotere steden. Deze steden gingen vervolgens wel elkaar te lijf.

Florence en Siena

Zo ontstond in Toscane de rivaliteit tussen de twee grootste: Florence en Siena.

Waarbij Pisa en Luca aanvankelijk ook nog behoorlijk meedongen naar de titel. Met de verovering van Pisa door Florence kantelde de machtsbalans in de 16e eeuw richting Florence. In sterke mate ondersteunt door vorsten van buiten.

En zo ontstond het hertogdom van Florence.

Nu we weten hoe de grote lijnen van de geschiedenis in deze mooie streek zijn getrokken, is het tijd om in te zoomen. En dan wel eerste op Volterra.

De eerste van de korte stedentrips in Toscane.

Korte stedentrips in Toscane: Uitzicht bij Volterra vanaf de Viale dei Ponti
Uitzicht bij Volterra vanaf de Viale dei Ponti

Korte stedentrips in Toscane: Volterra

Een oud stadje. Het was al een stad van betekenis in de prehistorie. De Etrusken hadden hier een belangrijke nederzetting. Uit deze tijd stamt de hele lange stadsmuur. Een muur die ook laat zien dat het toenmalige Volterra veel groter was dan het middeleeuwse.

De Etrusken hebben een grote invloed gehad op de Romeinen. Toen deze de macht in dit gebied overnamen, ging dat eigenlijk erg geleidelijk. En dat maakte ook dat de Romeinen veel overnamen van de Etrusken. Waaronder de bouwkundige details.

Romeinen, commune en Di Medici

Uit de tijd van de Romeinen dateert het theater waarover ik straks meer zal vertellen. De kerk kreeg na de Romeinen de macht in deze streek en hield dat lang in handen.

Tot in de 12e eeuw. Toen kwamen de burgers aan de macht met de stichting van de commune.

Dat leidde ook hier tot onderlinge twist en daarom werd de hulp van Florence in de 14e eeuw ingeroepen. En de macht over dit stadje liet Florence zich niet meer afnemen.

Zo werd Volterra later als vanzelf onderdeel van het groothertogdom Toscane. Onder leiding van de familie Di Medici.

Korte stedentrips in Toscane: Teatro Romano in Volterra
Teatro Romano in Volterra

Prachtige ligging

Wij komen op Volterra aanrijden vanaf de SR68. Vanaf hier is de ligging van de stad ronduit indrukwekkend. Het ligt op de hoogste heuvel van de omgeving. En heeft zo lijkt het de hele omgeving aan haar voeten liggen.

Dit belooft zeker één van de leukste korte stedentrips in Toscane te worden!

Viale dei Ponti

We parkeren de auto in de parkeergarage La Dogana aan de Viale dei Ponti, vlak voordat het autovrije deel van Volterra begint.

Wanneer we de parkeergarage uitlopen, lopen we eerst naar het belvédère aan de overkant van de straat. Vanaf daar hebben we een magnifiek uitzicht over de omgeving.

Op een heldere dag moet je hier de zee kunnen zien liggen. Dat is het vandaag niet, omdat de zon volop schijnt. De horizon is daardoor wazig.

Korte stedentrips in Toscane: de Via dei Marchesi met daarachter het Palazzo dei Priori in Volterra
De Via dei Marchesi met daarachter het Palazzo dei Priori

Piazza en Palazzo dei Priori van Volterra

Door de Via die Marchesi lopen we het oude centrum in. En lopen bijna meteen het belangrijkste plein van Volterra op: Piazza dei Priori.

Het is een oud, middeleeuws plein. Met daaraan meteen aan de linkerkant het Palazzo dei Priori. Hier is al vanaf de 13e eeuw en nog steeds het stadsbestuur gehuisvest.

Onderin zijn allerlei wapens in de muur aangebracht. Een symbool van de Florentijnse overheersing. Het gaat in alle gevallen om wapenschilden van families uit Florence.

Palazzo dei Priori in Volterra
Palazzo dei Priori met onderin de Florentijnse wapenschilden

Palazzo Pretorio

Tegenover het Palazzo dei Priori ligt het Palazzo Pretorio. Onder deze noemer zijn verschillende gebouwen samengevoegd. En ook dit paleis stamt uit de 13e eeuw.

Hier zetelde lang de voorzitter van alle gilden in de stad, de capitano del popolo. Niet voor niets zat dit tegenover het stadsbestuur, omdat de gilden daarop een belangrijke invloed uitoefenden.

Korte stedentrips in Toscane: Palazzo Pretorio aan de Piazza dei Priori in Volterra
Palazzo Pretorio
Geveldetail van het Palazzo Pretorio
Geveldetail van het Palazzo Pretorio

Via delle Prigioni

In deze hoek van het Piazza dei Priori is het Palazzo Pretorio met een boog verbonden met het er tegenover gelegen gebouw. Daar tussen- en onderdoor nemen wij de Via delle Prigioni. En daarna meteen rechts de gelijknamige Viocolo.

Het is hier één wirwar van gezellige, smalle straatjes. Allemaal opgetrokken uit diezelfde grijs-beige steensoort die panchino heet. Korte stedentrips in Toscane: naar Volterra moet je zeker toe!

Op de Via Matteoti slaan we linksaf om uiteindelijk op het Piazza San Michele terecht te komen. Daar gaan we rechtdoor de Via Guarnacci in.

De kaart van de omgeving rondom piazzo dei priori Volterra . Zoomniveau 16, lengtegraad 10.8597101, breedtegraad: 43.4020964
De marker staat op de Piazza dei Priori. Rechtsonder het Fortezza Medicea (zie hieronder). En in het noorden het Teatro Romano. Recht onder de marker de parkeergarage La Dogana.

Teatro Romano

Voor de oude stadspoort naar Fiorentina slaan we linksaf richting het Teatro Romano. Vanaf deze straat (de Via Lungo le Mura del Mandorlo) hebben we een prachtig uitzicht over dat theater.

Het theater is nog goed herkenbaar met de banken en voorin het toneel met daarvoor de ‘orkestbak’.

Uitzicht op het Teatro Romano vanaf de Via Lungo le Mura del Mandorlo in Volterra
Het Teatro Romano vanaf de Via Lungo le Mura del Mandorlo

Via Buomparenti en de Casa-Torre Buomparenti

Wanneer we doorlopen komen we vanzelf weer terug in het centrum. We slaan rechtsaf op de Via Buomparenti.

Hier komen we op de overgang met de Via Roma op één van de mooiste punten van dit stadje terecht. Hier zijn een aantal hoge torenhuizen gebouwd die ook nog met elkaar verbonden zijn.

Degene die we het eerst zien is de Casa-Torre Buomparenti. Daar achter ontwaren we de Campanile van de Duomo. Dat is ons volgende doel.

Het is een wat rommelige kerk aan de buitenkant. Wel met een prachtig, marmeren portaal. Aan de binnenkant is het cassetteplafond een bijzondere bezienswaardigheid. 

Zo is er met de korte stedentrips in Toscane altijd wel wat moois te zien qua kerk…

Korte stedentrips in Toscane: Casa-Torre Buomparenti in Volterra
Casa-Torre Buomparenti

Parco Archeologico ‘Enrico Fumi’ en het Fortezza Medicea

Wij slaan nu de Via Giusto Turazza in. En slaan nu weer rechts de Via dei Marchesi weer in. Wanneer we het stadje weer uitlopen, lopen we rechtdoor richting de Via di Castello. Om vanuit het stadspark de oude burcht te bewonderen.

Het park heet Parco Archeologico ‘Enrico Fumi’. En hier zijn dan ook opgravingen gedaan, van zowel de Etrusken als de Romeinen. Deze zijn te bezichtigen.

Florentijnse onderdrukking

Achterin het park ontwaar ik de zware burcht van de Florentijnen. Duidelijk apart van het stadje gelegen, oogt deze Fortezza onneembaar. En dat was ook de bedoeling. Zo hielden zij op afstand hun onderdanen in de gaten.

Die hun hulp hadden ingeroepen…

En vervolgens niet meer van ze afkwamen.

Korte stedentrips in Toscane: Fortezza Medicea di Volterra
Fortezza Medicea di Volterra

Korte stedentrips in Toscane: San Gimignano

Op de laatste dag van onze vakantie is San Gimignano aan de beurt. De tweede stad die ten prooi viel aan Florence.

De geschiedenis van dit stadje verloopt langs dezelfde lijnen als die van Volterra. In dit geval is de periode tot de middeleeuwen tamelijk obscuur. We weten er niet zoveel van.

Commune en weer die verrekte Florentijnen

In de 12e eeuw werd het een commune. En ook hier werd door de interne twisten de hulp van Florence ingeroepen.

De interne twisten leidden in dit geval wel tot het ontstaan van de enorme hoeveelheid torens. Die dus ook echt een functie hadden. Het waren verdedigingswerken. Los van het gegeven dat de grootte er natuurlijk wel toe deed.

De Florentijnen palmden San Gimignano langzaam maar zeker in. En zo was het ook hier gedaan met de onafhankelijkheid. 

Korte stedentrips in Toscane: de torens van San Gimignano
De torens van San Gimignano met rechts de hoge Torre Grossa

Van 72 naar 14/15 torens

San Gimignano is dus de stad van de torens. Dat maakt het tot één van de leukste korte stedentrips in Toscane!

Van de 72 zijn er gelukkig 14 (sommigen tellen er 15) bewaard gebleven. Wat moet het hier een bijzonder gezicht zijn geweest toen ze er allemaal nog stonden!

Wij rijden naar San Gimignano via Volterra. En doen dat via de R68. Een mooie weg die ons dwarsdoor dit heuvelachtige en groene deel van Zuid-Toscane brengt. Datzelfde geldt voor de P47, waarmee we in de buurt van onze bestemming komen.

De kaart van de omgeving rondom Piazza della Cisterna san Gimignano . Zoomniveau 17, lengtegraad 11.0437948, breedtegraad: 43.4674407
De marker staat op de Piazza della Cisterna.

Door de Via San Giovanni naar de Via degl’Innocenti

Het stadje is volledig autovrij, dus bijna iedereen komt door de Via San Giovanni binnen. Dit is een mooie straat die omhoog loopt en waarin we al een prachtig panorama voor ons zien van torens.

Met als letterlijke hoogtepunt de Torre Grossa van het Palazzo del Popolo (dat is de toren met het dakje er bovenop).

Voordat we de oude stadspoort doorlopen, slaan we eerst links af op de Via degl’Innocenti. Iets verderop heb ik een uitzichtpunt gespot. En dat is een mooi intermezzo.

Vanaf deze plek hebben we prachtig uitzicht over de omgeving. In de verte doemen hoge heuvels en bergen op.

Ergens daar tussen houdt die andere stad, Siena, zich schuil.

Korte stedentrips in Toscane: Via San Giovanni in San Gimignano met recht vooruit de Torre Grossa
Via San Giovanni in San Gimignano met recht vooruit de Torre Grossa
Korte stedentrips in Toscane: uitzicht vanaf het uitzichtpunt in San Gimignano
Uitzicht richting Siena vanaf het Punto Panoramico in de Via degl’Innocenti

Arco dei Becci

Terug bij de oude stadspoort bewonderen we nog even de torens die deze poort omringen. Deze poort, de Arco dei Becci, is onderdeel van de originele ommuring uit de 10e eeuw. En wanneer we daaronder doorlopen, zijn we op de Piazza della Cisterna.

Rechts om de hoek van dit plein van Cisterna ligt de bekende Gelateria dell’Olmo. En in Italië moet je natuurlijk ijs eten. Wij bewaren dit voor later, na het eten, want dan komen we hier toch weer langs. Wij vergapen ons eerst even aan het moois om ons heen.

San Gimignano is een topbestemming, wanneer je korte stedentrips in Toscane wilt maken!

De stadspoort Arco dei Becci van San Gimignano
De stadspoort Arco dei Becci

Piazza della Cisterna

Met onze rug naar de gelateria ontwaren we links van ons de ongelijke Torri (meervoud dus…) gemelle degli Ardinghelli. Eén van de belangrijkste families en een rivaal van de Salvucci die we verder op in dit stadje tegenkomen.

In de rechter, smal toelopende, hoek van het plein zien we de stevige Torre del Diavolo. De duivel zou hier zelf de mensen een handje met de bouw hebben geholpen.

Korte stedentrips in Toscane: Het Piazza delle Cisterna met links de Torri gemelle degli Ardinghelli in San Gimignano
Het Piazza delle Cisterna met links de Torri gemelle degli Ardinghelli
Een hoek van de Piazza delle Cisterna
Een hoek van het Piazza delle Cisterna

Piazza del Duomo en de Collegiata

Het plein van Cisterna loopt in de rechter bovenhoek als vanzelf over in de Piazza del Duomo. Hoewel de bewuste Duomo die eraan staat, technisch geen dom is.

De Collegiata zoals we deze officieel moeten noemen (de bischop heeft nooit in San Gimignano gezeteld) heeft een sobere façade.

Van de binnenkant is het een prachtige kerk. Het driebeukige schip wordt in het midden door romaanse, ronde bogen omhoog gehouden.

De bogen zijn afwisselend zwart en wit gestreept. Boven de bogen starten spitsbogen die plafonds opvangen. Een prachtig voorbeeld van een mix van romaanse en gotische bouwkunst.

De plafonds zijn beschilderd met diepblauwe verf. En dat geeft het geheel een dromerige aanblik. Langs de wanden van de zijbeuken zijn talloze fresco’s gemaakt.

Aan de ene kant met taferelen uit het Nieuwe en aan de andere kant van het Oude Testament. We kijken onze ogen uit.

Ook hier blijkt weer: San Gimignano moet je gezien hebben, wanneer je korte stedentrips in Toscane wilt maken!

Korte stedentrips in Toscane: De Collegiata van San Gimignano
De collegiata met links de onderkant van de Torre Grossa van het Palazzo del Popolo

Palazzo del Popolo en de Torre Grossa

Wanneer we de kerk uitkomen, zien we rechts het Palazzo del Popolo (ook wel Civico of Comunale genoemd) met de gigantische Torre Grossa.

Deze toren is te beklimmen. En dat is een aanrader om van het uitzicht over geheel San Gimignano te kunnen genieten.

In het Palazzo zelf is een kunstmuseum gehuisvest. In de meeste zalen zijn mooie muurschilderingen te bewonderen.

En nog een hoop torentjes…

Tegenover de Collegiata vereist alweer de volgende toren: La Rognosa van het Palazzo del Podestà. Met links daarvan de Torre Chigi en nog meer naar links de twee torens van familie Salvucci, de rivalen van de Ardenghelli’s.

Wij lopen die kant op en moeten daarvoor onder de noordelijke poort van de oude stadsmuur door. De Arco della Cancelleria.

Hier zien we de laatste grote toren aan de rechterkant: de Casa-Torre Pesciolini. 

Korte stedentrips in Toscane: De Arco della Cancelleria met daarachter de Casa-Torre Pesciolini in San Gimignano
De Arco della Cancelleria met daarachter de Casa-Torre Pesciolini

Parco della Rocca

We twijfelen even of we nog richting het Parco della Rocca lopen. Daar stond het oude fort van de Florentijnen. Net als in Volterra buiten het stadje. De burcht is ontmanteld, toen de dreiging van Siena was verdwenen. Het is nu een parkje.

Daar zijn we naartoe gelopen, toen we hier 20 jaar geleden waren. Je hebt daar een prachtig uitzicht op het stadje.

Het ligt achter de Collegiata in het westen. Zie voor het uitzicht de foto helemaal bovenaan dit reisverhaal.

En natuurlijk lekker Italiaans eten met een ijsje bij een gelateria!

Inmiddels regent het. En dat is midden in de zomer opvallend en tegelijk bijzonder verfrissend. Daarom besluiten we om rustig verder door de Via Matteo te lopen.

Hier valt op dat San Gimignano net als Volterra is opgetrokken uit diezelfde grijs-beige steen die ze panchino noemen.

We gaan maar eens eten. En na het eten lopen we natuurlijk even langs de Gelateria aan het Piazza Della Cisterna.

Wat een perfect einde aan onze vakantie hier in het zuiden van Toscane.

De Via Matteo richting de Piazza del Duomo
De Via Matteo met de panchino-kleurige huizen

Siena: de laatste van de korte stedentrips in Toscane

Dit reisverhaal is nog niet af. Want we begonnen met de twee steden, gelijk in aanzien die in Toscane de strijd met elkaar aan gingen. Florence en Siena.

We hebben nu gezien hoe Florence zich langzaam maar zeker de hele streek toe-eigende. En we richten nu de schijnwerper op zijn rivaal. 

Romeinen en weer de commune

De geschiedenis van Siena begint net als die van Volterra op gang te komen met Etrusken en de Romeinen. Keizer Augustus stichtte er zijn Sena Julia.

Later werd het belang groter door de ligging aan de Via Francigena. De verbinding tussen Rome en het noorden van Italië. Siena groeide verder doordat het een bisdom binnen haar muren had.

Die werd later natuurlijk vervangen door een commune. De volgende stap in de ontwikkeling was de verovering van de zilvermijnen in de Montieri op Volterra.

Wellicht daardoor groeide het bankwezen in Siena. Dat de stad veel rijkdom bracht.

Ghibellijns Siena en de Raad van Negen

Florence had een voorkeur voor de paus (Welfs dus). Dus schaarde Siena zich als vanzelfsprekend achter de keizer (Ghibellijns dus). Toch was oorlog slecht voor de handel.

Dus zorgde een Raad van Negen in de 13e eeuw voor vrede. En toen bloeide de stad als nooit te voren. Vandaar dat de stad veelal gotisch is in aanzien.

Podestà

Vanaf dan gaat het bergafwaarts. De Raad van Negen wordt door de burgers afgezet. Er wordt van Florence verloren. En er moet daarom bescherming worden gezocht met podestà; leenheren van buiten de stad en streek.

Dit gebeurt in de vorm van de hertog van Milaan en anderen volgden. Het werd keizer Karel V in de 16e eeuw allemaal te gortig en hij trok op naar Siena en veroverde de stad. 

Every ending brings new beginnings…

Einde dominantie Siena. Begin geluk voor ons allemaal. Hoe dan?

Nou, doordat Siena er niet meer toe deed, bleef al het moois in de stad heel goed bewaard. Er werd geen oorlog meer gevoerd. Er ging niks meer stuk. Alles bleef precies zoals het was in de hoogtij van de gotiek.

Korte stedentrips in Toscane: het Piazza del Campo in Siena
Het geniale Piazza del Campo in Siena met achter de huizen de Duomo

Piazza del Campo

Siena ligt op drie heuvels die samen een Y vormen. Het hart van deze letter wordt gevormd door het Piazza del Campo.

Dit plein is overeenkomstig de Raad van Negen opgedeeld in 9 stukken. Die in het hart van de Y samenkomen. Bescheidenheid was hen blijkbaar vreemd…

De vorm van een schelp die het krijgt door de oplopende en uitwaaierende delen maakt dit plein tot een subliem geheel.

We zijn hier ongeveer 20 jaar geleden geweest. Op onze eerste vakantie naar Toscane. Zonder kinderen en met twee bevriende stellen. En ik weet nog dat ik met stomheid was geslagen door dit perfecte plein.

Het is een plein waar we omheen moeten lopen. Even moeten gaan zitten. Weer even lopen. Weer even zitten. We laten het zo helemaal op ons inwerken.

Een hoogtepunt van de korte stedentrips in Toscane!

De negen delen van de Piazza del Campo
De negen delen van de Piazza del Campo

Palazzo Pubblico

Als vanzelf gaat onze aandacht naar het Palazzo Pubblico. Een gotisch meesterstuk. Met overal driedelige vensters met gotische puntbogen. Die typerend voor de Siena-stijl iets naar voren springen aan de bovenkant.

Onderin is het opgetrokken uit grijs marmer (travertijn) en daarboven in terracotta-baksteen. Overal keert het zwart-witte stadswapen terug, de Balzana.

Het paleis is expliciet ontworpen voor dit plein. De twee vleugels volgen daardoor met een lichte vouw de vorm van de prachtige schelp die er voor ligt. Een unieke combinatie van plein en gebouw.

Vanzelfsprekend was dit gebouw ook ontwikkeld als zetel voor de Raad van Negen. 

Dit is echt een hoogtepunt in alle bezienswaardigheden van de korte stedentrips in Toscane!

Vakantie in Toscane: het Piazza del Campo in Siena met het Palazzo Pubblico
Het perfecte Piazza del Campo in Siena met het Palazzo Pubblico dat het plein volgt

Torre del Mangia

Om dit alles af te maken, is er links een gigantische, ranke toren gebouwd. Die vanzelfsprekend de allerhoogste moest zijn uit de omgeving.

Het zijn 102 meters geworden. En gelukkig voor ons, kunnen we naar boven klimmen. Dat duurt even en de beloning is groot.

Mooi uitzicht vanuit de Torre del Mangia

Naar het noorden hebben we een prachtig uitzicht over de rollende, groene heuvels van de Chianti. En we krijgen een goed uitzicht op de Duomo die we straks willen bekijken.

Vanaf hier is goed te zien dat er ooit een plan was om het huidige schip (de lange kant van de kerk) te gebruiken als dwarsbeuk voor een nog veel grotere kathedraal. Daarover straks meer.

Korte stedentrips in Toscane: Palazzo Publico en de Torre del Mangia in Siena
Palazzo Publico en de Torre del Mangia
Korte stedentrips in Toscane: Uitzicht vanaf de hoge Torre del Mangia in Siena
Uitzicht vanaf de hoge Torre del Mangia op de Duomo

Duomo

Naar het westen vanaf het Piazza del Campo ligt zonder twijfel één van de mooiste kerken van Italië. Eentje die de prachtige Duomo van Orvieto naar de kroon steekt (lees daarover mijn blog via de link).

Volledig opgetrokken uit wit marmer met groene strepen en roze vlakken. Volledig in harmonie.

De onderkant van de façade is duidelijk nog romaans van ontwerp, met de ronde bogen van de drie portalen.

Meer naar boven begint de gotiek de boventoon te voeren met de spitsbogen boven de portalen, de pinakels en vensters die ook spits toelopen.

Boven het gigantische roosvenster is een groot mozaïek aangebracht met een goudkleurige basis. Dit komt terug in de lager gelegen torentjes. Het schittert prachtig in de zon. 

Korte stedentrips in Toscane: de Duomo van Siena
De prachtige façade van de Duomo in Siena

Sprookjesachtig interieur

Wanneer we dichterbij komen valt op hoe de portalen eindeloos zijn voorzien van tal van pilasters. Met ontzettend veel beeldjes en voorstellingen.

De zijkant is vervolgens buitengewoon sober vormgegeven van wit marmer met zwarte strepen. Dat patroon wordt herhaald door de hoge campanile (klokkentoren).

Sprookjesachtig. Dat is het woord dat bij mij opkomt wanneer we naar binnen lopen.

De plafonds worden omhooggehouden door hoge, zwartwit gestreepte pilaren, waarop de spitsbogen leunen. En deze plafonds zijn prachtig, diepblauw geschilderd en voorzien van sterren.

Vergelijkbaar met en toch mooier vormgegeven als in San Gimignano. Hier was duidelijk meer geld om uit te geven. De plafonds zijn vervolgens omzoomd door banden van kleurrijke beeldhouwkunst.

En dan moeten we ook nog naar beneden kijken, naar de gigantische marmeren vloer waaraan bijna 200 honderd jaar is gewerkt (ja, je leest het goed…).

Details van de façade van de duomo in Siena
Details van de façade van de duomo in Siena

Pisano

Als laatste nog even aandacht voor een belangrijke naam: Pisano. Hij is verantwoordelijk voor de preekstoel. En samen met zijn zoon voor een groot deel van de beelden op en aan de façade en aan de binnenkant.

Wanneer we onder de preekstoel naar boven kijken en daarboven de prachtige plafonds zien, schieten woorden tekort. Wat is hier een ongelooflijk werk verricht. 

Battistero en de restanten van de uitbreiding

Aan de rechterkant van de dom staat, zoals bij de meeste grote kathedralen in Italië het losse Battistero. De doopkapel.

Daarvoor lopen we langs de rechterzijde, onder een soort marmeren vleugel van de kerk door.

Rechts zien we dan eerst nog de restanten van de gigantische uitbreiding die hier ooit bedacht was. Zie daarvoor ook de foto onder de tekst over de Torre del Mangia. En die door de pest, die in de 13e eeuw ongenadig hard toesloeg in Siena, niet is doorgezet.

In de doopkapel wordt de lijn van de kathedraal voortgezet. Met hier als specifiek hoogtepunt het doopvont zelf.

De kaart van de omgeving rondom piazza del campo siena. Zoomniveau 16, lengtegraad 11.3316911, breedtegraad: 43.3184205
De marker staat op het Piazza del Campo. Ten het westen daarvan ligt de Duomo.

Korte stedentrips in Toscane: gevormd door onderlinge strijd

En zo komen we aan het einde van ons bezoek aan drie prachtige steden in het zuiden van Toscane.

Allemaal beïnvloedt en gevormd door de onderlinge strijd tussen de families in de steden zelf. En vervolgens door de machtsstrijd tussen Florence en Siena.

Wanneer we terugrijden door de groene heuvels van de Chianti, kunnen we niet anders dan ons verwonderen.

Over de verwerpelijkheid van deze machtsstrijd en over de prachtige gevolgen van wat deze ego’s tot stand hebben gebracht.

Wij genieten er maar gewoon van. 

Praktische informatie over korte stedentrips in Toscane

Musea

Volterra

In Volterra geeft het Museo Etrusca Guarnacci een heel mooie beeld van de Etrusken en hun tijd. Het museum ligt vlakbij het Fortezza.

Kijk voor meer informatie Museo Etrusca Guarnacci.

San Gimignano

In het Palazzo del Popolo in San Gimignano is het Museo Civico gehuisvest.

Dit is een museum met een indrukwekkende collectie van Sienese en Florentijnse schilderkunst uit de hoogtijdagen van San Gimignano: de 13e tot de 15e eeuw. Kijk verder op Museo Civico.

Siena

In Siena is het Palazzo Pubblico een prachtig museum, alleen al voor de fresco’s die overal zijn aangebracht.

Kijk voor meer informatie op Palazzo Pubblico. Deze site is helaas alleen in het Italiaans. Er is een site voor toeristen, maar die geeft niet veel extra informatie.

Wanneer je geïnteresseerd bent in kunst uit de 13e tot en met de 16e eeuw, dan is het Museo dell’Opera del Duomo ook een aanrader.

Hier zijn ook veel originele stukken van de dom te zien. Dit ligt rechts van de dom, in een deel van de eerder genoemde, geplande gigantische uitbouw van de kathedraal.

Een nog betere optie is dan de Pinacoteca Nazionale. Op het kaartje van Siena hierboven ligt dat in het midden onderaan.

Kijk verder op Pinacoteca Nazionale.

Stadjes en dorpen in Toscane

In de buurt van Volterra is Bolgheri ook een aanrader. Dit is een klein burchtstadje. Het is erg leuk om hier aan het eind van de middag naartoe te rijden, rond te dwalen door het stadje en vervolgens lekker te eten.

Bolgheri staat bekend om zijn uitstekende wijn, die je overal kan proeven. Dus vergeet niet om bij het eten een glas locale wijn te proeven!

Er zitten hier veel leuke restaurants. Aan het begin van de Strada Giulia zit aan de rechterkant een restaurant, waar je achter het restaurant in de tuin kan zitten.

Daar heb je prachtig uitzicht over de omgeving. Ik heb de naam alleen niet terug kunnen vinden. Even zoeken dus…

Korte stedentrips in Toscane: Bolgheri.
Bolgheri!

Stranden van Toscane

Wij kiezen er in de zomer het liefst voor om dichterbij zee te zitten. Dan bij alle steden en stadjes. De bezienswaardigheden zijn dan wat verder rijden. En op de dagen dat je lekker wilt relaxen, ben je ook zo bij zee.

Riserva Natura Tombolo di Cecina

Ons favoriete strand was bij Cecina. Parkeer daarvoor aan de Via Della Pineta, ten zuiden van het stadje. Vanaf het noorden gezien, direct na de bocht. Daar de bossen in lopen (een heerlijke, schaduwrijke wandeling!) en daar ergens aan het strand gaan zitten.

Het wordt ook wel Riserva Natura Tombolo di Cecina genoemd.

De mooiste stranden van West-Europa: het strand bij Riserva Natura Tombolo di Cecina
Het strand bij Riserva Natura Tombolo di Cecina
De kaart van de omgeving rondom Via Cecinella, 1, 57023 Cecina LI, Italië. Zoomniveau 16, lengtegraad 10.50625656167, breedtegraad: 43.292154240009
De marker staat op de parkeerplaats voor het strand.
Pianetti

Iets meer naar het zuiden ligt Pianetti bij Castagneto Carducci. Daarvoor parkeer je bij Parking Paradu, net ten zuiden van Villa Margherita.

Vergeet niet om ’s avonds op het strand te blijven om de zon te zien ondergaan!

Zonsondergang bij het strand van Pianetti bij Castagneto Carducci
Zonsondergang bij het strand van Pianetti bij Castagneto Carducci
De kaart van de omgeving rondom Pianetti Castagneto Carducci. Zoomniveau 13, lengtegraad 10.5484318, breedtegraad: 43.1549349
De marker staat ongeveer op de parkeerplaats Parking Paradu.

Uit eten in Volterra

In Volterra kan je in de zomer langs de Via delle Prigioni na elke paar meter op een terras gaan zitten. Wij hebben bij Ristorante da Beppino gezeten. Dat was een goede keuze.

Iets verderop zit Il Pozzo degli Etruschi. En dat is wellicht een nog betere keuze.

In beide gevallen wordt er echt Italiaans eten geserveerd. Mooie pasta’s en vleesgerechten.

Uit eten in San Gimignano

In San Gimignano moet je ijs eten bij Gelateria Dell’Olmo.

Voor lunch en diner kan je in San Gimignano beter wat uit de buurt van de centrale pleinen blijven. Daar is het soms net te toeristisch en dat komt het eten niet altijd ten goede.

Kies voor één van de restaurants aan het einde van de Via Matteo of in de Via Mainardi. Daar heb je bijvoorbeeld La Mangiatoia en Osteria Della Catena.

Nog iets verder weg zit om de hoek van de Via Mainardi de Via Diacetto. Wanneer je deze uitloopt, kom je op nummer 23 het uitstekende La Mandragola tegen.

Uit eten in Siena

Siena is duidelijk een grotere stad, waar er ook wat meer modernere restaurants zijn. Die zowaar ook best stijlvol zijn ingericht.

Een aanrader is Mugolone. Het is wel een chique tent, maar met waar voor je geld. Het zit aan de Via dei Pellegrini, nummer 8, tussen de Piazza del Campo en de Piazza San Giovanni, waaraan het Battistero ligt (de achterkant van de dom dus).

Wat traditioneler en daardoor ook wel wat meer geschikt voor jongere kinderen is Osteria del Gusto, aan de Via dei Fusari 9, net achter de dom.

Kamperen in Toscane

Ik heb in deze regio twee campings die ik zou willen aanraden. Ze verschillen van elkaar in grootte en faciliteiten.

Camping Blucamp ligt wat zuidelijker. Dit is een vrij rustige en niet zo grote camping. Waar verder wel alle faciliteiten, waaronder een zwembad en een restaurant aanwezig zijn.

Het uitzicht vanaf het zwembad en het restaurant is prachtig, omdat de zee te zien is. Dat geeft ’s avonds regelmatig een prachtige zonsondergang.

Ik zou niet kiezen voor één van de bungalows die te huur is. En…we zitten in Italië, dus ga voor een grote standplaats. De normale zijn echt klein. Kijk verder op Blucamp.

De camping ligt op een heuvel, dus vanaf onderen is het flink klimmen naar het zwembad en de sanitaire voorzieningen. In de zon af en toe behoorlijk pittig.

San Gimignano is van hieruit het verste weg, ruim anderhalf uur rijden. Siena is anderhalf uur. Pisa en Luca zijn ongeveer een uur rijden.

Kijk ook op Zoover Blucamp. Daar valt op dat de recensies het afgelopen jaar flink minder zijn geworden. Het valt mij op dat er een aantal tussen zitten die denk ik niet helemaal terecht zijn. Check het even goed!

Uitzicht op de ondergaande zon in zee vanaf het restaurant van Blucamp
Uitzicht op de ondergaande zon in zee vanaf het restaurant van Blucamp

De andere optie is camping Montescudaio. Deze camping ligt wat noordelijker en daardoor voor alle steden wat gunstiger. Dit is een grote camping met meerdere zwembaden en ook meer entertainment voor kinderen. Waaronder een aantal avonden per week een disco.

Op de camping is verder alles aanwezig, van restaurant, tot winkel en speeltuin. Wij vonden het een drukke camping, waarbij wij helemaal aan de bovenkant aan de rand stonden. Ook op een grote plek en daardoor hadden we voor de rest weinig last van de drukte. Kijk verder op Camping Montescudaio. Of op Zoover Montescudaio.

De recensies zijn wat wisselend en die kan ik ook wel volgen. Aan de andere kant zit je wel goed in de natuur en zijn de plaatsen groot, wanneer je een grote boekt.

Mocht je liever wat meer rust hebben, moet je zeker voor Blucamp kiezen. Heb je tieners die ’s avonds wat willen doen, dan is dit de betere keuze.

Beide campings liggen dichtbij zee.

Onze plek op Camping Montescudaio

Informatie over Volterra, San Gimignano, Siena en Toscane

Voor meer informatie over deze streek en de stadjes klik je hieronder op de link. Klik vervolgens op Discover Now om actuele activiteiten te bekijken. Klik op Where to go en klik dan op de kaart op de betreffende streek, voor meer informatie over de stadjes en dorpen.

We zijn twee keer in San Gimignano geweest. De eerste keer is inmiddels 20 jaar geleden. Vandaar dat de foto’s wisselen van kwaliteit. En dat op de ene foto de zon schijnt en op de andere niet… Dat is dus geen trucage 🙂

Reacties

Hi! Leuk dat je een bericht wilt achterlaten! Alleen jouw reactie zal zichtbaar zijn, niet jouw e-mailadres.

Het bericht dat je achterlaat, is niet direct zichtbaar. Omdat ik ze eerst wil bekijken. Ik wil zeker weten dat er geen dingen in staan die kwetsend, aanstootgevend of wat dan ook zijn. Ik zal uiterlijk binnen twee werkdagen reageren!